Wat is een familiefonds?

In zijn meest eenvoudige vorm is een familiefonds een besloten fonds voor gemene rekening (FGR). Een FGR is een contractuele overeenkomst tussen 3 partijen, namelijk de bewaarder, de beheerder en de participanten. De bewaarder wordt juridisch eigenaar van het vermogen. De beheerder voert het beleggingsbeleid en de administratie en heeft de zeggenschap over het vermogen. De participanten zijn economisch gerechtigd tot het vermogen. Met deze constructie is er scheiding aangebracht tussen het juridische eigendom, het economische eigendom en de zeggenschap over het vermogen.

.

Wat zijn de voordelen?

Door vermogen al bij leven over te hevelen via een familiefonds kunnen een aantal specifieke doelen worden bereikt:
  • Bespaar op erfbelasting: Door in delen te schenken kan gebruik worden gemaakt van de progressie in de schenk- en erfbelasting. Schenkt u 10 jaar lang € 100.000 aan een kind, dan bedraagt het hoogste tarief 10%. Vererft er in 1 keer € 1.000.000 aan een kind, dan wordt over het grootste deel 20% geheven.
  • Behoud van zeggenschap: De juridische eigendom van het vermogen en daarmee de zeggenschap kan bij de oprichter blijven. Alleen de economische eigendom gaat over naar de volgende generatie.
  • Behoud samenhang en structuur: De samenhang van de onderliggende beleggingsportefeuille(s) blijft intact. Slechts de procentuele gerechtigdheid tot het vermogen verandert. Dit in tegenstelling tot niet gecertificeerd vermogen dat bij overlijden vaak versnipperd raakt tussen de diverse erfgenamen. De kwaliteit van het vermogensbeheer kan hiermee op niveau blijven en de beleggingsmogelijkheden zijn ruimer door het grotere volume.
  • Betrokkenheid: De betrokkenheid bij het familievermogen wordt vergroot, aangezien de toekomstige erfgenamen nu al de beschikking krijgen over certificaten.

Wat zijn de nadelen?

Voordat men overgaat tot het opzetten van een eigen familiefonds is het belangrijk om stil te staan bij de eventuele nadelen ervan:
  • Structuur voor lange termijn: Het opzetten van een familiefonds heeft alleen zin als deze voor de lange termijn wordt opgezet. Alleen dan heeft men profijt van het rente op rente effect van het op lange termijn beleggen. De verbondenheid die ontstaat door een familiefonds is daarnaast niet voor elke familie geschikt en kan onderlinge conflicten versterken.
  • Beleggingsstrategie: Doordat het vermogen gemeenschappelijk wordt geïnvesteerd kan er onenigheid ontstaan over de gekozen beleggingsstrategie of de uitvoering daarvan. Met name jongere generaties kunnen een ander idee hebben over risico en rendement.
  • Kosten: Zoals met elke vorm van vermogensbeheer is het belangrijk om de kosten goed in kaart te brengen. In eerste instantie zijn er eenmalige kosten voor de oprichting van het familiefonds, op lange termijn kunnen door de beleggingen te bundelen te kosten juist lager uitkomen.
  • Complexiteit: De structuur van een familiefonds kan door sommigen als ingewikkeld worden gezien. Het is dan ook belangrijk om de structuur en taakverdeling voor iedereen zo duidelijk mogelijk te maken in de Voorwaarden van Beheer en Bewaring.
Wilt u op de hoogte blijven van de mogelijkheden die een familiefonds voor u situatie kan betekenen, laat dan uw e-mailadres hier achter:

Oprichten van een familiefonds

In zijn meest eenvoudige vorm is een familiefonds een besloten fonds voor gemene rekening. Een familiefonds kan ook onderdeel zijn van een structuur. Daar is dan meestal ook een stichting (of meerdere) in opgenomen. Een familiefonds kan ook sec een stichting zijn. Indien deze stichting certificaten uitgeeft wordt vaak de naam certificatenstichting gebruikt. De naam stichting administratiekantoor (stak) wordt meestal gebruikt voor een stichting die een aanmerkelijk belang in een bv of nv houdt.

Hoe gaat de inbreng in zijn werk?

Eerst wordt er een stichting opgericht via een notaris uit het netwerk van Familiefonds.nl. Na de oprichting van het fonds en na inbreng van de vermogensbestanddelen in het fonds ontstaan nieuwe rollen. Was er voor de inbreng nog sprake van volle eigendom van de vermogensbestanddelen; na de inbreng heeft er een splitsing plaatsgevonden in bewaring (juridische eigendom), participatie (economische eigendom) en beheer (management). In eerste instantie kunnen al deze rollen nog bij de oprichter liggen; pas nadat de eerste participatie is weggeschonken zal de economische eigendom deels bij anderen berusten.

Hoe verloopt het schenken?

Vervolgens kan aan de eigenlijke estate planning worden begonnen: het schenken van de participaties. Het overdragen van participaties is een gemakkelijke administratieve handeling. De portefeuillesamenstelling blijft in stand, ongeacht de uiteindelijk belanghebbenden. Uiteraard dient over de schenking van de certificaten schenkbelasting afgedragen te worden als het bedrag hoger is dan de vrijstelling. De normale tarieven en vrijstellingen zijn van toepassing.

Wat gebeurt er met de zeggenschap?

Een belangrijk zorgpunt voor veel schenkers (ouders) is de zeggenschap over het geschonken vermogen. Bij het onherroepelijk schenken van contanten of effecten, ben je de zeggenschap definitief kwijt. Dit betekent dat volwassen kinderen hiermee kunnen doen en laten wat zij willen. Ook uitgaven bekostigen die u wellicht niet nuttig vindt, het zogenaamde ‘Ferrari-syndroom’. Ook kan het zijn dat u, achteraf bekeken, het geschonken vermogen eigenlijk zelf nodig had. U moet dan ”met de pet in de hand’ terug naar de kinderen.
Met een familiefonds is dit soort zorgen op te lossen. Het onderliggende vermogen blijft in het fonds (of de stichting) en de beschikkingsmacht berust bij de bewaarder/ beheerder (of het stichtingsbestuur). Zolang het fonds geen certificaten inkoopt of uitkeringen doet op de certificaten krijgen de houders niets in hun hand en het verkopen van de certificaten aan derden is contractueel ingeperkt.
Wilt u de mogelijkheid openhouden om geld op te nemen voor bijvoorbeeld hoger dan verwachte zorgkosten, dan kan deze mogelijkheid in de fondsvoorwaarden worden opgenomen. Dit geschiedt dan in de vorm van een lening of een rekening-courant faciliteit bij het fonds. Op deze wijze kunt u als oprichter de volledige zeggenschap over het vermogen behouden, zelfs als alle certificaten overgedragen zijn.
De experts van familiefonds.nl zijn ervaren in het opzetten van familiefondsen en kunnen u helpen om de toekomst van uw familie financieël goed te regelen.